aposimopoulos

Οι Πολυφαινόλες 

αποτελούν φυσικές χημικές δομές, που βρίσκονται στις υγιεινές τροφές.

Συγκαταλέγονται στην ευρεία ομάδα των φυτοχημικών, στα οποία περιλαμβάνονται όλα τα χημικά συστατικά των φυτών. Ενδεχομένως θα έπρεπε οι πολυφαινόλες να ανήκουν στην ομάδα των φλαβονοειδών, αλλά συνήθως εντάσσονται σε αυτήν την κατηγορία οι φυτοχημικές ουσίες, που έχουν δυνητικά οφέλη για την ανθρώπινη υγεία. Παλαιότερα αναφέρονταν ως αντιοξειδωτικά, αλλά αυτό σχετίζεται μόνο με μία από τις δυνητικές τους ιδιότητες, που μπορεί να έχουν επίδραση στην ανθρώπινη υγεία. Οι πολυφαινόλες συμπεριλαμβάνουν και μία κατηγορία χημικών φυτικών ουσιών, που φέρεται να έχουν ήπιες ορμονικές επιδράσεις, τα φυτοοιστρογόνα.

Εκατοντάδες είδη πολυφαινολών είναι γνωστά και έχουν γίνει απόπειρες να χωριστούν σε κατηγορίες, αν και οι ιδιότητές τους απαντώνται σε διάφορες τροφές, ανεξάρτητα από την συγκέντρωση των πολυφαινολών σε αυτές. Ακολουθούν κάποια παραδείγματα των κύριων κατηγοριών πολυφαινολών:

Καροτενοειδή:
- Βήτα-καροτένιο (καρότα, ροδάκινα, βερίκοκα, σπανάκι και πεπόνι)
- Άλφα-καροτένιο (καρότα και κολοκύθια)
- Κρυπτοξανθίνη (πορτοκάλια, παπάγια, ροδάκινα και μανταρίνια)
- Λυκοπένιο (ντομάτες, τσίλι, καρπούζι και ροζ γκρέιπφρουτ)
- Ζεαξανθίνη (καλαμπόκι, μπρόκολο, σπανάκι, κόκκινη πιπεριά, μπιζέλια, λάχανο, σέλερι)

Φυσικές Μονοφερόλες:
- Απιόλη (Μαϊντανός)
- Καρνοσόλη (Δενδρολίβανο)
- Διλλαπιόλη (Άνηθος)

Οργανοσουλφίδια:
- Ισοθειοκυανικό και ο μεταβολίτης του σουλφοραφάνη (Μπρόκολο)
- Διάλλυλο δισουλφίδιο (Σκόρδο)

Φλαβονοειδή:
- Isolavone φυτοοιστρογόνα, λ.χ. Daidzein, Genistein, Glycitein (Σόγια, Φυστίκια, legums)
- Φλαβονόλες, π.χ. Καεμφερόλη (Μπρόκολα και άλλα σταυρανθή λαχανικά)
- Πολυμερή φλαβονολών, π.χ. Κατεχίνη (κακάο και σοκολάτα)
- Flavan-3-ols (EGCG – πράσινο τσάι)
- Στιλβενοειδή, π.χ. ρεσβερατόλη (σταφύλια και κόκκινο κρασί)

Φενολικά Οξέα:
- Χλωρογενικό οξύ (καφές)
- Ελαγικό οξύ (ρόδι, σμέουρα και φράουλες)
- Βενζοϊκό οξύ (Υδροξυ-βενζοϊκό οξύ, γαλλικό οξύ)
- Κινναμωμικό οξύ (μήλα, σιτάρι, articoke)
- Σαλικυλικό οξύ (φλοιός της ιτιάς, περισσότερο σε φρούτα και λαχανικά)

Μη φλαβονοειδείς φαινόλες:
- Κουρκουμίνη – βότανο από ρίζα
- Καπσαϊκίνη – τσίλι
- Πιπερίνη – πιπεριά

Από την ως άνω λίστα είναι προφανές, ότι μεταξύ των τροφών με υψηλή περιεκτικότητα σε πολυφαινόλες είναι τα βότανα, τα μπαχαρικά, το τσάι, τα φρούτα, τα λαχανικά, τα μούρα, τα δαμάσκηνα, ο λιναρόσπορος, τα φυστίκια, τα σκούρα πράσινα λαχανικά, σταυρανθή λαχανικά και ανοιχτόχρωμα λαχανικά.

Και κάτι άλλο το οποίο ισχύει για τις πολυφαινόλες:

Σχεδόν όλοι μας θα θέλαμε να τρώμε συχνότερα πίτσες, σουβλάκια και σοκολάτες και να μην παίρνουμε ούτε γραμμάριο, όμως αυτό είναι δυνατόν να γίνει ;

Κι όμως αυτό πλέον μπορεί να επιτευχθεί χάρη στους επιστήμονες.

Ερευνητές από το Πανεπιστήμιο της Λουντ, στη Σουηδία κατάφεραν να ανακαλύψουν ότι η κατανάλωση ενός τροφίμου μπορεί να μας προστατεύσει από τα περιττά κιλά και ιδιαίτερα όταν καταναλώνουμε τροφές με πολλά λιπαρά.

Ποιο είναι όμως αυτό;

Η θαυματουργή αυτή τροφή ονομάζεται κόκκινο μύρτιλλο (περιέχει βέβαια πολυφαινόλες) ή αλλιώς θαμνόμουρο και είναι δημοφιλές κυρίως στις σκανδιναβικές χώρες, ενώ παράλληλα αποδείχθηκε ότι μειώνει τη χοληστερόλη, καθώς επίσης και τα επίπεδα της γλυκόζης στο αίμα.

Στο πλαίσιο της μελέτης που πραγματοποιήθηκε η ερευνητική ομάδα έδωσε στα ποντίκια οκτώ διαφορετικά είδη μούρων: lingonberry, bilberry, βατόμουρο, crowberry, blackberry, δαμάσκηνο, blackcurrant και acai berry.

Η μελέτη αυτή έδειξε ότι μετά από τρεις μήνες, η ομάδα του κόκκινου μύρτιλλου είχε τα καλύτερα αποτελέσματα με σημαντική διαφορά.

Όπως προέκυψε τα ποντίκια δεν είχαν πάρει περισσότερο βάρος από τα ποντίκια που κατανάλωναν τροφές με λιπαρά.

Σύμφωνα με όσα αναφέρουν οι ερευνητές τα οφέλη του κόκκινου μύρτιλλου πιθανότατα οφείλονται στις πολυφαινόλες, ωστόσο σε καμία περίπτωση δεν θα πρέπει τα ευρήματα της συγκεκριμένης μελέτης να χρησιμοποιηθούν ως δικαιολογία για να χαλάσουμε τη διατροφή μας.